recensie door Annabelle Parker

Istanbul, reisgids door Mohamed El-Fers, uitg. Jan Mets, Amsterdam, 1993, ISBN 90-5330-054-6.

Het volgende jaar is het voor de redactie weer tijd om naar Istanboel te gaan, vandaar het bekijken van een aantrekkelijk ogende reisgids. Het duurde nogal lang voordat deze reisgids uitkwam: in oktober ’92 al besteld, in juni ’93 pas verschenen. Maar deze gids is dan wel een ‘geheel nieuwe gids’ en geen gereviseerde. De reden voor de vertraging is dat er zoveel veranderd is in Istanboel de laatste jaren, aldus de Verantwoording. De historische binnenstad is autoluw, en een nieuwe Galatabrug en tram sieren de Stad.

Wat heeft deze gids van Mohamed El-Fers, die zelf jaren in Istanboel woonde en werkte, de nieuwsgierige reiziger te bieden?

De gids is opgebouwd rond zeventien wandelingen. Daarnaast treffen we nog een beknopt overzicht van de geschiedenis van Istanboel aan, met meer accent op de Ottomaanse tijd dan op de Byzantijnse, maar dat nemen we de auteur niet kwalijk. Veel wandelingen door het historische Istanboel/Constantinopel hebben de (weliswaar gratis, maar stampvolle) tramlijn als centraal verbindingspunt, “…want geen enkele gratis lijn op aarde voert langs zoveel historische hoogtepunten als deze.”

De gids is vermakelijk geschreven met leerzame stukjes voor iedere bezoeker. Wist u bijvoorbeeld dat de spectaculaire race in de James Bondfilm ‘From Russia With Love’ zich in de cisternen van het Yerebatan Saray Müze afspeelde? Of hoe u beleefd over de prijzen in de Grote Bazaar kunt onderhandelen? Of hoe u moet handelen als u gearresteerd wordt op verdenking van het bezitten/kopen/verkopen van drugs? Of hoe u zich kunt redden in een toilet met mogelijkheid tot wassen met een plastieken fles of kannetje? De laatste twee kwesties kunt u nalezen in het hoofdstuk “Istanbul van A tot Z.”

Verder staat er in deze reisgids nog een hoofdstuk over de Prinseneilanden en Yalova, een overzicht van belangrijkste historische data onder de naam “Istanbul eeuw in, eeuw uit”, een literatuuroverzicht, een register, een op geel papier afgedrukt “Wie, wat waar?”, en tenslotte een lijst met Nederlands-Turks en Turks-Nederlands (‘Ik ben Belg, welk gerecht raadt u aan?/Ik ben Nederlands, ik heb geen geld!’).

‘Istanbul‘ staat vol mooie zwart-witfoto’s en bij de meeste wandelingen staan plattegronden aangegeven. Ik vond het een originele en grappig geschreven gids met nieuwe tips voor mijzelf om uit te proberen.