Tentoonstelling ikonen in Nederlands bezit, Catharijneconvent, t/m 31 januari 1993

Als dit nummer van Gouden Hoorn verschijnt, is deze tentoonstelling alweer voorbij en staan de prachtige ikonen die te zien waren weer bij de particuliere eigenaars thuis. Gouden Hoorn bezocht de tentoonstelling op 29 december. Het bijzondere was, dat het zo uniek is al deze ikonen die dus niet in kerken staan of musea, maar bij partikulieren thuis, bijeen te hebben. Het grootste deel bestond uit Russische (herkenbaar aan de brede rand, zo leerden wij) en Griekse (herkenbaar aan de felle kleuren en veel goud) ikonen uit de 15de en 16de eeuw. Er waren ook een aantal deuren uit ikonostasen te zien waarop de vier evangelisten stonden afgebeeld, alsmede een aantal feestikonen, waaronder ook een paar zeer kleine. Van de bekende heilige Nicolaas uit Myra had men enkele Russische ikonen bij elkaar gezet, en de belangrijkste typen van Maria-ikonen waren bij elkaar gezet: o.a. de tedere Vladimirskaja, de strengere Hodegetria, bijvoorbeeld de fraaie uit ivoor gesneden tiende eeuwse ikoon uit het Catharijneconvent zelf. Er waren ook twee Pokrov-voorstellingen tentoongesteld. Op deze ikonen wordt het verhaal afgebeeld van de verschijning van Maria aan Andreas Salos en zijn leerling Epiphanios tijdens een nachtelijke viering in de Blachernenkerk in Constantinopel. Maria zou daarbij haar sluier, pokrov, als beschermend gebaar boven de aanwezigen gehouden hebben. Daaronder is het verhaal van Romanos Melodes afgebeeld, die ondanks dat hij slecht kon zingen de zeer mooie kersthymne goed zong voor de keizer en keizerin, nadat hem in een droom Maria was verschenen die hem een rol met muzieknoten liet opeten.

Het was een geslaagde tentoonstelling, die zeer druk bezocht werd, maar waar genoeg plaats was om toch een goed overzicht te krijgen en het een en ander op te steken. Mede door de fraaie liturgische muziek kwamen we er weer een beetje wijzer uit.

In het Catharijneconvent is van 8 april tot en met 13 juni een tentoonstelling over de eigen handschriftencollectie te bezichtigen: Middeleeuwse boeken van het Catharijneconvent. De tentoonstelling biedt een selectie van de oudste en meest bijzondere handschriften en gedrukte boeken van de 9de eeuw tot omstreeks 1540.

Het Catharijneconvent bevindt zich aan de Nieuwegracht 63, te Utrecht en is geopend van di t/m vrij 10-17 uur, en za/zo 11-17 uur.